Przyjęte w ubiegłej dekadzie polskie ustawy samorządowe, konstytuujące – obok reaktywowanego w 1990 roku samorządu gminnego – samorząd na szczeblu powiatów i województw, choć w miarę klarownie wytyczyły prawne podstawy, zadania, ustrój i strukturę samorządu terytorialnego, nie są wolne od rozwiązań dyskusyjnych, niekonsekwentnych, a niekiedy sprzecznych. Ich kolejne nowelizacje zniosły tylko niektóre z nich, przynosząc w miejsce rozwiązanych problemów – nowe. Ciągle otwarte pozostają zatem pytania o fundamentalnym charakterze dla funkcjonowania samorządu w Polsce: W jakim stopniu różnorodność miast jako skupisk społecznych winna znaleźć odzwierciedlenie w zróżnicowaniu zadań, organów władzy lokalnej i ich kompetencji, finansach miejskich? Czy lepsze są dualistyczne konstrukcje prawne, czy też rozwiązania jednolite, lecz de facto wyodrębniające nową jednostkę samorządu lokalnego? Czy można wykorzystać w tym względzie doświadczenia II RP? Jak miasta radzą sobie z realizacją zadań własnych? Jaka jest skuteczność działalności instytucji i organów samorządu miejskiego? Jakie są atuty i słabości polskich powiatów grodzkich?. Są to m.in. problemy, które poruszają autorzy w czterech częściach niniejszej monografii: - Samorząd miejski – kształt, zadania i obszary aktywności, - Organy i instytucje samorządu miejskiego, - Miasta na prawach powiatu, - Samorząd europejskich metropolii. Książka adresowana jest do szerokiego kręgu odbiorców zainteresowanych działalnością samorządów w Polsce i wybranych państwach europejskich.